انور محمودی

هر کسب و کاری با فروش کالا یا خدمات قادر به ادامه حیات است. یکی از ابزارهای اساسی که هر زنجیره تامین برای افزایش فروش و کسب سود بیشتر به کار می‌برد، تبلیغات است. با افزایش فروش، سیستم تولید نیز هماهنگ با آن، فرآیند تولید را تنظیم می‌کند. با توجه به اینکه این فعالیت‌ها در تعامل با یکدیگر هستند انواع تصمیم‌گیری در خصوص آ نها باید به صورت یکپارچه انجام پذیرد. زنجیره تامین در نظر گرفته شده در این پژوهش شامل یک تولیدکننده و چند خرده‌فروش است که محصولات تولیدی را به فروش می‌رسانند. تولیدکننده از تبلیغات سراسری برای برندسازی و از تبلیغات محلی برای فروش بیشتر استفاده می‌کند و همچنین در هزینه‌های تبلیغات محلی با خرده‌فروش‌ها مشارکت می‌کند. تاثیر هر دو نوع از تبلیغات در مدل متفاوت است و همچنین دارای نقش مکمل برای یکدیگر هستند. کانال‌های تبلیغاتی برای تبلیغات سراسری به دلیل داشتن اثرات متفاوت، از یکدیگر تفکیک شده‌اند. در بحث‌های تولیدی محدودیت‌های فنی در حداکثر تولید و در بحث‌های تبلیغاتی، محدودیت بودجه برای تمامی اعضای زنجیره تامین وجود دارد. ساختار مدل بنا به تصمیم‌گیری‌های اولیه تولیدکننده و ثانویه خرده‌فروش‌ها به صورت دو سطحی می‌باشد. با اعمال این محدودیت‌ها، رقابت‌هایی بین خرده‌فروش‌ها برای تصاحب کالا و کمک‌هزینه تبلیغاتی بیشتر و بین تولیدکننده و خرده‌فروش‌ها برای تعیین بهینه کمک هزینه تبلیغاتی و سرمایه‌گذاری در تبلیغات سراسری به وجود می‌آید که منجر به شکل‌گیری بازی استکلبرگ-نش تعمیم‌یافته می‌گردد. از نوآوری‌های پژوهش حاضر می‌توان به در نظر گرفتن ارتباط مکمل بین تبلیغات سراسری و محلی، تفکیک کانال‌های تبلیغاتی و دخیل کردن تصمیمات در حوزه تولید و محدودیت‌های مربوط به بودجه در زنجیره‌های تامینی است که ساختار تصمیم‌گیری دو سطحی دارند و تبلیغات مشارکتی در آن‌ها مطرح است. مدل دوسطحی به علت وجود بازی نش تعمیم‌یافته در سطح پایین/پیرو با استفاده از روش نامساوی‌های متغیر به مدل تک سطحی تبدیل و حل شده است. از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش می‌توان به: 1- تلاش زنجیره تامین برای تعادل هزینه‌کرد در تبلیغات سراسری و محلی به علت خاصیت مکمل بودن، 2- عدم سودمند بودن همیشگی داشتن کانال فروش آنلاین تولیدکننده برای تمام اعضای زنجیره تامین و 3- عدم انتخاب بازی همکارانه یا تبانی میان خرده‌فروش‌ها برای تمامی حالت‌ها، در رقابت با تولیدکننده، اشاره کرد. در نهایت چندین توصیه مدیریتی از طریق آزمایش‌های عددی ارائه شده است.

شیوع سزارین در سطح جهان رو به افزایش است و اغلب از استاندارد اعلام شده 10 تا 15 درصدی سازمان جهانی بهداشت برای همه زایمان ها فراتر می رود. این افزایش در سزارین خطراتی برای سلامتی مادران و نوزادان به همراه دارد، مانع بهبودی مادر می شود و میزان مرگ و میر مادران را افزایش می دهد. مطالعات متعددی این موضوع را مورد بررسی قرار داده‌اند و برخی از آن‌ها نتوانسته‌اند راه‌حل‌های موثری برای این مسئله ارائه دهند یا اقداماتی که قبلاً در دست اجرا بوده است، مانند طرح تحول نظام سلامت کشورمان ارائه دهند. در این پژوهش، یک منطقه شامل سه بیمارستان که خدمات سزارین و زایمان طبیعی را به مادران باردار ارائه می دهند، در نظر گرفته شده است. مسئله فوق تحت دو سناریو یکی بدون دخالت دولت و دیگری با استفاده از رویکرد بازی استکلبرگ، که در آن دولت به عنوان رهبر عمل می کند، بررسی گردیده است. دولت سیاستی مبتنی بر پاداش و جریمه ارائه می کند و محدودیت هایی را برای تعداد سزارین هایی که هر بیمارستان می تواند انجام دهد تعیین می کند. بیمارستان هایی که کمتر از حدود تعیین شده سزارین انجام دهند، یارانه یا پاداش دریافت می کنند، در حالی که اگر بیش از آن حدود سزارین انجام دهند، با جریمه مواجه می شوند. با توجه به پیچیدگی مسئله، از روش‌های حل فراابتکاری، از جمله الگوریتم‌های ژنتیک، برای پرداختن به هر دو سناریو استفاده شده‌ است. پس از تجزیه و تحلیل این سناریوها و در نظر گرفتن پویایی رقابتی در بین بیمارستان ها، نتایج با یکدیگر مقایسه شده و تاثیر سناریوی دوم و سیاست پیشنهادی آن را بر کاهش نرخ سزارین مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته‌ها و تحلیل‌های پژوهشی نشان می‌دهد که اجرای سیاست منجر به افزایش زایمان طبیعی، که هدف اول مسئله مورد بررسی بود، می‌شود. در ابتدا، بیمارستان ها این سیاست را می‌پذیرند و استراتژی هایی مانند افزایش هزینه های سزارین را بررسی کرده‌اند. با این حال، با گذشت زمان، مشخص گردید که سود حاصل از انجام سزارین بر مزایای این سیاست بیشتر بوده و باعث می‌شود بیمارستان‌ها به پرداخت جریمه‌ها روی آورند.

امروزه به دلیل افزایش نگرانی های زیست محیطی و همچنین گرایش بیشتر مصرف کنندگان برای خرید کالاهای سبز، تولید این نوع از کالاها رو به افزایش است. از طرفی نیز در این شرایط دولت می‌تواند به عنوان عنصری قوی بر بازار تاثیرگذار باشد. با این حال آگاهی زیست محیطی مصرف کننده و همین طور سیاست‌های زیست محیطی دولت باعث می‌شود که صنایع نیز به سمت تکنولوژی محصول سبز بروند که خود این امر مستلزم هزینه‌هایی از قبیل هزینه‌ی تغییر در فناوری و زیر ساخت‌های تولیدی و طراحی و بازاریابی و بسته بندی سبز و امثالهم است. این موضوع اهمیت قیمت‌گذاری محصول و راهکار-هایی برای افزایش سود و درآمد و همینطور ایجاد هماهنگی بین زنجیره تامین را افزایش می‌دهد. تعیین قیمت بهینه برای کالاهای سبز علاوه بر به حداکثر رساندن سود برای اجزای زنجیره تامین، به نوعی بر کاهش روند آلودگی جهانی نیز اثرگذار خواهد بود. از این رو، یکی از انگیزه‌های این تحقیق یافتن رابطه بهینه بین درجه سبز محصولات و قیمت آن‌هاست. در تحقیقاتی که در این زمینه‌ها صورت گرفته دخالت دولت با سیاست‌های مختلف و تاثیر برخی از قراردادهای هماهنگ‌سازی زنجیره‌های تامین و تاثیر سبز‌سازی بر قیمت و همچنین تاثیر ایجاد کانال‌های فروش آنلاین در کنار کانال‌های خرده فروشی و سیاست‌های قیمت‌گذاری در حالت‌های مختلفی از زنجیره تامین در نظر گرفته شده است. در این پژوهش، به منظور تطابق بیشتر با دنیای واقعی، یک زنجیره تامین دو سطحی متشکل از یک تولیدکننده و فروش آنلاین آن و یک خرده فروش با فروش حضوری (آفلاین) که یک نوع محصول سبز را به فروش می‌رسانند مورد بررسی قرار گرفته است. تقاضا وابسته به قیمت و نرخ کاهش کربن است و همچنین آگاهی مصرف کننده از محصول سبز (CEA ) و تاثیر دخالت های مالی دولت بر سطح سبز محصول از طریق تعیین یارانه و جریمه یا همان سیاست تجارت کربن (cap & trade) برای افزایش نرخ کاهش کربن مد نظر قرار گرفته شده است. این پژوهش سه سناریو بر اساس ساختار تصمیم‌گیری زنجیره تامین را مد نظر قرار داده است. در سناریو اول ساختار زنجیره تامین متمرکز فرض شده است، سپس به بررسی سناریو دوم با ساختار غیرمتمرکز که در آن اعضای زنجیره دارای قدرتی برابر با هم هستند با استفاده از نظریه بازی همزمان و تعادل نش پرداخته شده است و در آخرین سناریو زنجیره تامین با ساختار غیر متمرکز به این صورت فرض گردید که قدرت تولید کننده بیشتر از خرده فروش است. به این معنا که تولید کننده به عنوان رهبر بازی استکلبرگ و خرده فروش به عنوان پیرو در نظر گرفته شده است. با حل مدل در سه سناریو مختلف قیمت های تعادلی برای تولید کننده و خرده فروش و همچنین درجه سبز برای کالاهای تولیدی محاسبه خواهد شد. در پایان پژوهش و با تحلیل مدل‌های موجود این نتیجه حاصل شد که به طور کلی زنجیره تامین با ساختار متمرکز نسبت به ساختار تصمیم‌گیری غیر متمرکز سود بیشتری دارد و در ساختار غیر متمرکز اگر قدرت تولید کننده و خرده فروش یکسان باشد، نسبت به حالتی که تولیدکننده دارای قدرت بیشتری در بازار باشد، سود بیشتری برای اعضا و کل زنجیره تامین حاصل می گردد. در نهایت، قرارداد تسهیم درآمد در ساختار غیرمتمرکز پیشنهاد و بررسی می‌شود و نشان می‌دهد که این قرارداد می‌تواند زنجیره تامین را بهبود دهد.

خرده فروشان از فروشگاه های مد گرفته تا فروشگاه های خواربارفروشی، باید تصمیم بگیرند که در هر دوره چه مقداری از هر محصول را سفارش دهند و با چه قیمتی هرکدام را بفروشند. چالش اصلی آن ها وقتی است که دسترسی به اطلاعات کاملی در مورد توزیع تقاضای مشتریان برخی از محصولات موجود نباشد. در این صورت موجودی کالا خیلی به پیش بینی های تقاضا بستگی پیدا خواهد کرد، چون مقدار سفارش ناصحیح منجر به ذخایر ایمنی ناکافی (کمبود موجودی)، خدمات کم و هزینه های بالا می شود. ازاین رو، در پژوهش پیش رو به مسئله ی قیمت گذاری و کنترل موجودی محصول فاسدشدنی در هر دوره پرداخته می شود که دارای طول عمر دو دوره ای بوده و تقاضای محصول تازه و غیر تازه در هر دوره تصادفی و وابسته به قیمت است. ضمن این که موجودی باقی مانده محصول تازه ی هر دوره به دوره ی بعدی آن منتقل می گردد، درصورتی که تقاضا در هر دوره بیشتر از مقادیر سفارش داده شده باشد، سانسور می شود. تصمیم گیری درباره تعیین قیمت های فروش و مقدار سفارش مجدد موجودی هر دوره در شرایطی انجام می شود که هیچ گونه اطلاعات قبلی در مورد توابع تقاضای مشتریان ازجمله وابستگی آن به قیمت فروش و توزیع عدم اطمینان در نوسان تقاضا در دسترس نیست. ازاین رو باید تصمیم گیری های قیمت گذاری و سفارش دهی بر اساس داده های تقاضای تاریخی انجام گیرد. همچنین به دلیل محدودیت های بازار باید تعداد تغییرات قیمتی در افق برنامه ریزی را محدود ساخت. در این پژوهش، بعد از مدل سازی مساله، با استفاده از مفاهیم یادگیری تقویتی و الگوریتم های q-learning و sarsa مدل حل می گردد. تحلیل و بررسی نمودارهای همگرایی و سیاست های بهینه ی تخمینی هر الگوریتم نشان می دهند که با طی شدن اپیزودها به جواب حاصل از حل مسئله با فرض اطلاعات کامل همگرا می شوند. اما به دلیل off-policy بودن، الگوریتم q-learning به طی کردن اپیزودهای کمتری نسبت به الگوریتم sarsa جهت همگرا شدن نیاز دارد. همچنین با تحلیل حساسیت بر روی نحوه ی تعریف بازه های متغیرهای تصمیم مسئله این نتیجه حاصل گردید که با افزایش طول بازه ها می توان بر روی همگرایی و تخمین های الگوریتم ها تاثیر گذاشت

در سال های اخیر با توجه به جنبه های اقتصادی، تغییرات انتظارات مشتریان، وضع قوانین دولتی جدید، بالا رفتن نگرانی های زیست محیطی و آگاهی جهان از محدود شدن منابع طبیعی، طراحی زنجیره تامین حلقه بسته توجه فزاینده ای را به خود جلب کرده است. با توجه به افزایش گرم شدن زمین و ضرورت حفظ محیط زیست، داشتن زنجیره تامین حلقه بسته ای که به کاهش انتشار کربن کمک کند بسیار حائز اهمیت است. روش هایی که میتواند در این راه کمک کند شامل مواردی مانند در نظر گرفتن سطح فناوری سبز، تجهیزات جدید، کاهش انتشار کربن با کمک روش هایی مانند کنترل و تجارت، مالیات کربن و غیره است. در این پژوهش برای تطابق با دنیای واقعی یک زنجیره تامین حلقه بسته که از یک تولید کننده و یک خرده فروش تشکیل شده است را در نظر می گیریم. تولیدکننده تنها یک نوع محصول تولید می کند که به دو صورت به دست مشتری می رسد؛ فروش آنلاین (مستقیم) و توسط خرده فروش. محصولاتی که توسط خرده فروش به دست مشتری می رسد درصدی از آن پس از استفاده، توسط جمع آوری کننده خریداری می شود. جمع آوری کننده خود جزئی از تولیدکننده محسوب می شود به این معنی که تولیدکننده دوباره محصولات را خریداری می کند. محصولات جدید توسط فرایند تولید و بازسازی با قیمت مشابه فروخته می شوند ولی اگر پس از بازرسی کیفیت محصول به حدی بالا نباشد که بتوان بازسازی کرد، آن را بهسازی کرده و با قیمت کمتر به بازار ثانویه فروخته می شود. سیاست هایی که برای کنترل و کاهش انتشار کربن در نظر گرفته شده شامل سیاست کنترل و تجارت و مالیات کربن است. اهدف این پژوهش بررسی تاثیر هر یک از این سیاست ها در بخش های مختلف یک زنجیره تامین حلقه بسته و همچنین تعیین قیمت بهینه برای هر یک از اجزای زنجیره تامین می باشد. در پایان پژوهش و با تحلیل مدل های موجود، این نتیجه حاصل شده است که به طورکلی در بین دو سیاست انتشار کربن، روش کنترل و تجارت روش بهتری برای کاهش انتشار کربن تولیدکننده است. همچنین ازلحاظ تاثیر آن بر خرده فروش و مصرف کننده نیز، این سیاست بهتر عمل می کند. همچنین در نهایت قیمت بهینه برای اجزای زنجیره تامین اعم از قیمت بهینه خرده فروشی، قیمت بهینه عمده فروشی و قیمت بهینه انلاین تعیین شد. مثال واقعی که می توان برای این مسئله تعریف کرد، باتری های اسیدی ماشین و دستگاه های چاپ که هم قابلیت بازسازی و هم بهسازی دارند.

تامین انرژی برق نقش مهمی در اقتصاد جهان و هرکشور دارد. تهیه کردن انرژی برق در زمان مناسب، برآسایش و رفاه و توسعه پایدار جامعه اثرگذار است. برای تامین برق مورد نیاز، برنامه ریزی های دراز مدتی صورت گرفته است. تهیه انرژی برق بر افزایش تولید ناخالص داخلی اثرگذاری مستقیم دارد. صنعت برق از مهمترین صنعت های زیرساختی است. هم چنین یکی از با اهمیت ترین شاخص های توسعه یافتگی است که در قالب مصرف سرانه برق یک کشور متجلی می شود. در سایر زیرساخت ها تقاضای مصرف انرژی برق از تنوع بسیار بالایی برخوردار است. به عنوان مثال در بخش خانگی، صنعت، تجارت، کشاورزی و پزشکی به عنوان انرژی بسیار بی خطر با استاندارد بالا مطرح است. بنابراین به گونه ای عمل شده است که توسعه انرژی برق در رشد اقتصادی کشور نمایان شده است و توسعه پایدار، در زمینه تامین انرژی برق دیده شود. یکی از روش های سنتی تامین برق صنایع ومشترکین خانگی، تهیه برق از بازار محلیاست. اما با توجه به دغدغه تامین برق صنایع بزرگی همچون فولاد، برای به حرکت درآمدن چرخ اقتصاد، برطرف کردن این نیاز امری واجب است. تامین برق از بازار محلی، ریسک تامین نشدن برق مورد نیاز را افزایش می دهد. در این پژوهش به مطالعه تامین برق صنایع، از بازار آینده در کنار بازار محلی پرداخت شده است. تاکنون پژوهش های مختلفی در این باره صورت گرفته است. اما در این مطالعه علاوه بر شرکت کردن صنایع بزرگ در بازار آینده، شرکت های توزیع نیز به عنوان واحد مستقل از تصمیمات دولت، به عنوان یک رقیب برای صنایع در نظر گرفته شده است. تا سود شرکت های توزیع در شرایط جدید بررسی گردد. زنجیره تامین مورد بررسی، دارای دو تولیدکننده و دو خریدار (صنعت بزرگ و شرکت توزیع) است. این زنجیره تحت دو سناریو مورد ارزیابی قرار می گیرد. در سناریوهای در نظر گرفته شده بازیکان در یک محیط رقابتی تحت قرارداد تسهیم درآمد در یک بازی ترتیبی به رقابت خواهند پرداخت تا هر یک از بازیکنان مقدار برق تعادلی خود را بدست آورند. درنهایت در فصل چهارم با استفاده از یک مثال عددی به بررسی مدل مورد مطالعه پرداخت شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در نظر گرفتن قرارداد تسهیم درآمد در بازار آینده، موجب افزایش سود تولیدکنندگان و خریداران می شود در نتیجه خریداران تمایل بیشتری جهت تهیه کردن برق مورد نیاز از بازار آینده خواهند داشت. خرید برق مورد نیاز شرکت های توزیع از بازار آینده، باعث کاهش ریسک کمبود برق در شبکه برق می شود که باعث افزایش سطح رفاه اجتماعی می شود.

امروزه اهمیت مسائل زیست محیطی و به تبع آن دمای جهانی کره زمین برای بسیاری از کشورها و سازمان های جهانی افرایش یافته است. از این رو دولت ها می توانند با استفاده از اقدامات و مکانیزم هایی در صدد کاهش انتشار کربن و همچنین کاهش دما برآیند. از این دست از اقدامات می توان به تعیین مالیات بر کربن تولید شده توسط تولیدکنندگان و تجارت کربن اشاره کرد. لذا بسیاری از شرکت ها به طور چشم گیری نسبت به انتشار کربن مرتبط با فعالیت های خود حساس و پاسخگو هستند. در نتیجه این شرکت ها بیشتر بر روی کاهش گازهای گلخانه ای متمرکز شده اند. تا کنون تحقیقات متعددی در رابطه با انتشار کربن در زنجیره های تامین و نحوه تنظیم سیاست‎های کاهش انتشار صورت گرفته است. از طرفی دیگر، قیمت گذاری و کنترل موجودی همزمان به عنوان سیاست مدیریت زنجیره تامین شناخته شده است. این مورد در شرایطی که خرده فروشان محصولات فسادپذیر را در یک بازار مشترک رقابتی می فروشند، بارزتر است. در این پژوهش، به منظور نزدیکی به دنیای واقعی، از یک زنجیره تامین دو سطحی با هدف حداکثر سازی سود اعضا استفاده شده است. همچنین فرض شده است که زنجیره تامین مورد بررسی دارای یک تولیدکننده و دو خرده فروش رقیب است که هر دو خرده فروش یک کالای یکسان به بازار عرضه می کنند؛ و نیز هر دو خرده فروش از قدرت برابر برخوردار هستند. درون زنجیره تامین نیز بین اعضا ساختار بازی استکلبرگ وجود دارد؛ به این معنا که تولیدکننده به عنوان رهبر بازی استکلبرگ در نظر گرفته می شود و خرده فروشان نقش پیرو او را بر عهده خواهند داشت. در مرحله بعد از یک مدل دقیق برای تعیین قیمت بهینه تولیدکننده و میزان انتشار کربن بهینه و همچنین تعیین قیمت های تعادلی و طول دوره تامین مجدد تعادلی خرده فروشان استفاده می شود. در این پژوهش از سیاست مالیات بر کربن جهت کاهش انتشار کربن استفاده شده است. در پایان پژوهش و با تحلیل مدل موجود، این نتیجه به دست آمد که تنظیم سیاست های کاهش کربن به منظور کاهش سطح انتشار کربن اثر مطلوبی بر محیط زیست دارد.

با رشد روزافزون جمعیت ، نیاز به تامین انرژی بیشتر شده است. افزایش مراکز تولید انرژی و نیروگاهها سبب آلودگی و افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری شده است. ریزشبکه ها جایگزین مناسبی برای تامین و تولید انرژی هستند. ویژگی اصلی ریزشبکه ها توانایی تولید و تامین انرژی است. یعنی هم به صورت تولید کننده و هم به صورت مصرفکننده میتوانند در بازار حضور داشته باشتد. امروزه نسل جدید ریزشبکه های چندگانه و متصل بهم نیز توسعه پیدا کردهاند که آنها نیز به بهبود عملکرد شبکه و کاهش هزینه ها کمک کرده است. یکی از چالشهای پیشرو برای ریزشبکه ها نحوه حضور آنها در بازار برق است. چگونگی تعامل و تبادل انرژی با سایر ریزشبکه ها نیز به یک چالش برای ریزشبکه ها تبدیل شده است. در این تحقیق ما برای برنامهریزی بهینه ی ریزشبکههای متصل بهم در محیط بازار با استفاده از یک الگوریتم بازی دوسطحی و همچنین استفاده از مفهوم تعادل نش و چانهزنی با قدرت غیریکسان یک مدل ارائه خواهیم کرد. نتایج نشان میدهد که حضور در بازار برق و تجارت انرژی با سایر ریزشبکهها و همچنین داشتن برتری در محیط بازار برق باعث افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها خواهد شد. کاهش هزینه های هر ریزشبکه و همچنین کاهش هزینهها در ائتلاف ریزشبکهها در بازار برق توابع هدف و نتایج بهدست آمده در این پایاننامه است. تجارت انرژی ریزشبکه ها با یکدیگر در بهبود عملکرد و همچنین تامین بار در تمامی 20ساعته تضمین خواهد شد

باتوجه به گسترش روز افزون دانش، توسعه سریع تکنولوژی و تغییر یافتن سلیقه مشتریان، مد نظر قراردادن رقابت و توجه به عکس العمل رقیبان، یکی از مهم ترین فاکتورهای موفقیت در دنیای کنونی است. رقابت شدید در بازارهای کنونی سازمان ها را ملزم به ارائه خدمات بهتر و فعالیت به عنوان عضوی از زنجیره تامین می کند. فعالیت بخش های مختلف در هر سازمان، در قالب یک شبکه زنجیره تامین و مدیریت جریان مواد از طریق این ساختار مزایای رقابتی سازمانها را بهبود داده و موفقیت آنها را در بازارهای رقابتی کنونی تضمین می کند. در نظر گرفتن فاکتورهای رقابتی، یکی دیگر از مهمترین عوامل برای بقای هر زنجیره تامین در بازار است. یکی از مهمترین فاکتورهای رقابتی قیمت است، تصمیم گیری درباره قیمت بهینه، همواره به عنوان مهم ترین بحث در زنجیره تامین و به خصوص فضای رقابتی شناخته شده است. از طرف دیگر مبحث توسعه پایدار به دلیل وجود قوانین زیست محیطی مورد توجه سازمان ها قرار گرفته است. در این پژوهش یک مدل دوسطحی، برای مساله طراحی شبکه زنجیره تامین رقابتی که در آن دو رقیب به صورت همزمان وارد بازاری بدون هیچ زنجیره رقیبی می شوند، شبکه های خود را شکل می دهند و قیمت های تعادلی را برای به حداکثر رساندن سود تنظیم می کنند، ارائه شده است. تابع تقاضای بازار وابسته به قیمت، مسافت و درجه سبز بودن محصول و رفتار مشتری مبتنی بر قانون گرانش HUFF است. الگوریتم پیشنهادی برای این پژوهش یک الگوریتم دو سطحی است که در مرحله اول از این الگوریتم، درابتدا سطح درونی به ازای تمام استراتژیهای تعریف شده در مساله، قیمت های تعادل زنجیره ها را با استفاده از فرمولاسیون نابرابری متغیر و روش پیش بینی اصلاح شده به دست می آورد. سپس بخش بیرونی مکانهای بهینه کارخانه ها و مقادیر بهینه سایر متغیر ها را به کمک نرم افزارهای بهینه سازی تجاری پیدا می کند. مرحله دوم الگوریتم نیز نقاط تعادل نش را توسط الگوریتم لمکه- هاوسون می یابد. در نهایت نیز به تحلیل حساسیت پارامترهای مهم و تاثیرگذار بر نتایج عددی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل حساسیت نشان می دهد که قیمت تعادلی در زنجیره های تامین رابطه ای مستقیم با پارامتر درجه سبز بودن محصول دارد و بالعکس افزایش در پارامتر حساسیت مسافت باعث کاهش مقدار قیمت های تعادلی زنجیره های تامین می شود. همین طور می تواند مشاهده کرد که با افزایش پارامتر ارجحیت میان بخش اقتصادی و اجتماعی، مقدار تابع هدف در زنجیره های تامین بهبود می یابد.

با گسترش تجارت الکترونیک استراتژی های کسب وکاری مختلفی در بازارهای رقابتی جهت جذب مشتریان و افزایش رضایت آنها توسعه داده شده است. یکی از این استراتژی ها که در فروشگاه های اینترنتی رواج بیشتری دارد، استراتژی امکان برگشت کالا به فروشنده در یک بازه زمانی مشخص پس از خرید است. این سیاست در یک بازار رقابتی می تواند منجر به افزایش تقاضا شود. اما لزوماً موجب افزایش درآمد نمی شود؛ بلکه متاثر از نرخ بازگشت و ارزش ایجاد شده ی سیاست بازگشتی می تواند موجب افزایش یا کاهش آن گردد. از طرف دیگر تقاضا گاهاً بنا به دلایلی اعم از وقوع تحریم مشتریان، جنگ و عوامل جهانی، محدودیت های حمل ونقل، تغییر سیاست های دولتی، تبلیغات منفی در خصوص زنجیره و... دچار اختلال خواهد شد که در بازار رقابتی می تواند ضرر های بسیاری را به این زنجیره بزند. تاکنون پژوهش های مختلفی در رابطه با تاثیرات سیاست بازگشتی در زنجیره های تامین صورت گرفته است. در این پژوهش، به منظور بررسی اثربخشی این سیاست در شرایط اختلال تقاضا مابین دو زنجیره تامین رقیب، مسئله در قالب چهار سناریو با هدف حداکثرسازی سود هریک از اعضا بررسی شده است. همچنین فرض شده دو زنجیره تامین هرکدام شامل یک تولیدکننده و یک خرده‎فروش است و مابین زنجیره ها قدرتی برابر وجود دارد. درون هر زنجیره نیز بین اعضا ساختار بازی استکلبرگ در نظر گرفته شده است. این اعضا با توجه به شرایطی که با آن مواجه می شوند تصمیمات مختلفی را اخذ می کنند و ممکن است بر روی تصمیمات قیمتی سایر اعضا تاثیرگذار باشد. برای بررسی تصمیمات اعضای زنجیره تامین و شناخت نحوه اثرگذاری سیاست بازگشتی و اختلال تقاضا بر روی قیمت، تقاضا و سود اعضا، مسئله در قالب مدلی ریاضی بیان شده است که از رویکرد نظریه بازی ها برای بررسی رفتار اعضای این زنجیره ها استفاده گردیده است. با حل مدل در سناریوهای مختلف، توابع بهترین پاسخ هرکدام از این بازیکن ها تحلیل شده و در نهایت، شرایط تعادل قیمتی تعیین شده است. در پایان پژوهش و با تحلیل مدل های موجود، این نتیجه حاصل شده است که به طورکلی اتخاذ سیاست بازگشتی با بهبود تقاضا اثر مطلوبی بر سود خواهد داشت و با ایجاد مزیتی رقابتی، منجر به افزایش قدرت در فضای رقابتی مسئله می گردد هم چنین، برای مصرف کنندگان نیز ارزش آفرین است و به موجب این هزینه حاضر به پرداخت مبلغ بالاتری هستند. از سوی دیگر، سیاست بازگشتی با قرار گرفتن در مقابل اختلال تقاضا می تواند با توجه به ارزش ایجاد شده در جامعه بخشی از تقاضای از دست رفته را جبران نماید. این سیاست متاثر از شرایط جامعه است اما در صورتی که این سیاست برای مصرف کنندگان ارزشمند نباشد صرفا این سیاست هزینه هایی را به سیستم تحمیل کرده است و در غیر این صورت، می تواند به عنوان عامل رقابتی مهمی عمل کند.

اعضای زنجیره تامین مواد غذایی برای حفظ جایگاه خود در بازار رقابتی باید خود را با نیازهای جدید مشتریان تطبیق دهند. امروزه پایداری و کیفیت در زنجیره تامین مواد غذایی دو معیار مهم برای جذب مشتری به حساب می‎آید. تصمیمات اعضای زنجیره تامین بر اهداف اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی تاثیرگذار است، بنابراین برای بهبود عملکرد اعضا در بلند مدت باید هر سه بعد زنجیره تامین پایدار بصورت همزمان در نظر گرفته شود. در این تحقیق زنجیره تامین محصولات غذایی شامل یک تولیدکننده و دو تامین کننده مطالعه می شود. هر سه بعد زنجیره تامین پایدار مواد غذایی شامل بیشینه‎سازی سود اعضای زنجیره تامین (اقتصادی)، کاهش گازهای گلخانه‎ای منتشر شده (محیط زیستی) و سلامتی مصرف‎کنندگان (اجتماعی) برای مساله در نظر گرفته می‎شود. سه مدل برای مساله ارائه شده است که مدل اول بدون محدودیت و دیگر مدلها شامل محدودیت هستند. دو ساختار متمرکز و غیرمتمرکز برای زنجیره تامین در نظر گرفته شده و تاثیر این ساختارها در تصمیمات و اهداف مطالعه می شود. اعضای زنجیره تامین در کنار رقابت برای بهبود عملکرد خود و کل اعضای زنجیره تامین بایکدیگر همکاری می‎کنند. در این تحقیق سناریوهای مختلف برای روابط بین اعضای زنجیره تامین در نظر گرفته شده و تاثیرشان در تصمیمات و اهداف زنجیره تامین مطالعه می شود. در مدل اول، همکاری بین اعضای زنجیره تامین از طریق ائتلاف صورت می‎گیرد. ائتلاف بین اعضای زنجیره تامین و سهیم شدن در هزینه به عنوان دو مکانیزم همکاری در مدل دوم در نظر گرفته شده است. از تئوری بازی‎ها و برنامه‎ریزی دوسطحی برای مدلسازی به ترتیب در دو حالت مدل بدون محدودیت و بامحدودیت استفاده شده است. محصولات لبنی به عنوان مطالعه موردی برای تجزیه و تحلیل مساله انتخاب شده و نتایج جالبی حاصل شد. انگیزه تولیدکننده برای کاهش گازهای گلخانه‎ای منتشر شده با افزایش وابستگی تقاضا به قیمت کاهش می‎یابد. انتشار گازهای گلخانه‎ای با افزایش جریمه دولت برای بخطر افتادن سلامتی مصرف‎کنندگان افزایش می‎یابد. ائتلاف بین اعضای زنجیره تامین زمانی از نظر اقتصادی سودمند است که وابستگی تقاضا به کاهش گازهای گلخانه‎ای بیشتر شود. افزایش بودجه در سناریوهایی اقتصادی است که اعضای زنجیره تامین با یکدیگر رقابت دارند. افزایش ظرفیت و بودجه از نظر محیط زیستی زمانی مفید است که اعضای زنجیره تامین با یکدیگر ائتلاف تشکیل دهند.

امروزه به دلیل افزایش نگرانی های زیست محیطی و همچنین گرایش بیشتر مصرف کنندگان برای خرید کالاهای سبز، تولید این نوع از کالاها رو به افزایش است، به همین دلیل انتخاب استراتژی مناسب برای شرکت های تولیدکننده کالای سبز امری حیاتی است. در این شرایط دولت نیز می تواند به عنوان عنصری قوی بر بازار تاثیرگذار باشد. از آنجا که تولید کالاهای سبز هزینه های بیشتری را نسبت به تولید کالاهای عادی بر سازمان ها تحمیل می کند، لذا دولت می تواند با اجرای راهکارهایی مانند اعطای یارانه و یا اعمال جریمه بر بازار کالاهای سبز اثر بگذارد. تاکنون تحقیقات متعددی در رابطه با ساختارهای مختلف زنجیره های تامین سبز و نحوه اثرگذاری دولت بر بازار کالاهای سبز انجام شده است. در این پژوهش، به منظور تطابق بیشتر با دنیای واقعی، ساختارهای مختلف دو زنجیره تامین سبز با هدف حداکثرسازی سود هریک از زنجیره‎ها مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا فرض شده است که دو زنجیره تامین سبز که هر کدام شامل یک تولیدکننده و یک خرده‎فروش است، با هم دارای قدرت برابر هستند. درون هر زنجیره نیز بین اعضا ساختار بازی استکلبرگ در نظر گرفته شده است. در مرحله بعد، رقابت بین اعضای زنجیره ها، به رقابت بین زنجیره‎ها تعمیم داده می‎شود، بدین معنا که یک زنجیره به عنوان رهبر بازی استکلبرگ در نظر گرفته می‎شود و زنجیره دوم نقش پیرو را بر عهده خواهد داشت. در این مرحله نیز مانند مرحله قبل، درون هر زنجیره رقابت استکلبرگ برقرار است. در این پژوهش تاثیر دخالت‎های مالی دولت بر سود هریک از زنجیره‎ها از طریق تعیین یارانه و جریمه برای کالاها نیز مورد بررسی قرار گرفته است. با حل مدل در سناریوهای مختلف، قیمت های تعادلی برای تولیدکننده و خرده فروش و درجه سبز تعادلی برای کالاهای تولیدی محاسبه خواهد شد. در پایان پژوهش و با تحلیل مدل های موجود، این نتیجه حاصل شده است که به طور کلی دخالت دولت به صورت تعیین درجه سبز کمینه و یا عامل تعدیل کالاهای سبز اثر مطلوبی بر محیط زیست دارد و برای مصرف کنندگان نیز مفید است اما نحوه اثرگذاری آن بر سود اعضای زنجیره وابسته به ساختار سناریو می باشد.

تعیین قیمت بهینه فروش برای کالاهای مختلف همواره یکی از موضوعات اصلی تحقیقات علمی و صنعتی به شمار می آید. همچنین با توجه به گرایش روز افزون مصرف کنندگان به مصرف کالاهای تازه و با توجه به فسادپذیری این نوع کالاها، قیمت گذاری و کنترل موجودی کالاهای فسادپذیر نقش مهمی در مدیریت زنجیره های تامین پیدا کرده است. با توجه به خاصیت فسادپذیری کالاها و نیز با در نظر گرفتن نرخ زوال آن ها و همچنین با توجه به اینکه مصرف کنندگان انتظار دارند قیمت این نوع از کالاها با گذشت زمان تغییر کند، لذا قیمت گذاری پویا راهکار مناسبی برای قیمت گذاری کالاهای فسادپذیر به نظر می رسد. بنابراین در این پژوهش به ارائه یک مدل قیمت گذاری و کنترل موجودی دو دوره ای در دو حالت رقابتی و همکارانه با در نظر گرفتن اثر قیمت مرجع برای دو خرده فروش که هر کدام یک کالای فاسدشدنی آنی و قابل جایگزین را می فروشند، پرداخته می شود. در این مسئله هر دو خرده فروش به دنبال بیشینه کردن سود خود از طریق افزایش درآمد و کاهش هزینه های موجودی هستند. به عبارت دیگر، دو خرده فروش با در نظر گرفتن قیمت مرجع اولیه، به دنبال دستیابی به قیمت فروش بهینه و همچنین زمان بازپرسازی بهینه برای حداقل سازی هزینه های ناشی از نگهداری، سفارش دهی و فساد کالا هستند تا به این طریق سود خود را بهینه کنند. این مسئله با استفاده از یک رویکرد نظریه بازی و در شرایطی که کمبود مجاز نیست، حل شده است. در این مدل فرض بر این است که در هر یک از دوره های قیمت گذاری، هر دو خرده فروش با توجه به قیمت مرجع شکل گرفته در ذهن مصرف کننده، به صورت همزمان قیمت فروش تعادلی و زمان بازپرسازی بهینه خود را تعیین می کنند. نتایج نشان می دهد افزایش نرخ فساد محصول با تاثیرگذاری منفی بر تابع تقاضا، موجب کاهش سود خرده فروش می شود. همچنین افزایش یا کاهش قیمت مرجع، به صورت مستقیم بر سوددهی هر خرده فروش اثرگذار خواهد بود و در نهایت با مقایسه نتایج هر دو حالت رقابتی و همکارانه این نتیجه حاصل می شود که بازی رقابتی برای کالاهای فسادپذیر مناسب تر است زیرا سود در حالت رقابتی با شیب تندتری رشد می کند و خرده فروش ها سود بیشتری نسبت به حالت همکارانه کسب می کنند.

یکی از مهم ترین ابزارهای انگیزشی در یک سیستم زنجیره تامین و کنترل موجودی استفاده از معامله اعتباری تشویقی است. در این حالت خریدار با توجه به شرایط تشویقی پرداخت، هزینه خرید خود را با تاخیر پرداخت می کند. این امر باعث افزایش میزان خرید از طرف خریدار و همچنین، افزایش رضایتمندی آن می شود. در این پایان نامه مدل تولید اقتصادی با فرض متغیر بودن تقاضا، شرایط تشویقی معامله اعتباری تامین کننده، کالای فسادپذیر و مجاز بودن کمبود مورد بررسی قرار می گیرد و هدف اصلی، یافتن بهترین سیاست های بازپرسازی برای محصول نهایی است به گونه ای که هزینه کل سیستم حداقل گردد. در مسئله مورد بررسی، تامین کننده مواد اولیه مورد نیاز تولید کننده را در زمان مقرر ارسال می کند ولی هزینه خرید محصول را با تاخیر از تولیدکننده دریافت می کند. با توجه به زمان پرداخت معوقه، مسئله بیان شده در پنج حالت ممکن با توجه به زمان پرداخت هزینه خرید مورد بررسی قرار گرفته است و مدل ریاضی متناسب با آنها بیان شده است. همچنین کالای مورد بررسی در این پژوهش فاسدشدنی بوده و نرخ فاسدشدن، درصد ثابت و مشخصی از سطح موجودی بیان شده است. بر این اساس مدل پیشنهاد شده از نوع مسئله برنامه ریزی غیرخطی است. از این رو برای غلبه بر پیچیدگی مسئله و یافتن جواب مناسب و رضایت بخش از الگوریتم های فرا ابتکاری ژنتیک استفاده می شود. در نهایت یک مثال بیان شده است و مسئله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

با رشد روزافزون جمعیت و با توجه به تنوع سلایق، صنایع مختلف شکل گرفت و شرکت ها و دست اندرکاران ارائه دهنده خدمات به منظور پاسخگویی به نیاز جامعه و همچنین با هدف حفظ جایگاه بهتر پا به عرصه رقابت گذاشتند. اطلاعات نقش مهمی در کمک به تصمیم گیری، برنامه ریزی مناسب برای حفظ و کسب جایگاه در میان رقبا را دارد، از طرفی شرکت ها پس از کسب اطلاع و آگاهی همواره به دنبال یافتن راهی برای هماهنگی بیشتر به منظور دستیابی به اهداف زنجیره می باشند، از جمله ابزارهایی که به تسهیل هماهنگی میان اعضای زنجیره تامین کمک می کند، قراردادهای موجود میان اعضای زنجیره را می توان نام برد. پژوهش های متعددی در رابطه با گونه های قرارداد و نقش اطلاعات در تصمیم گیری اعضای زنجیره وجود دارد که اکثر کارهای انجام شده از رقابت بین زنجیره ها صرف نظر کرده اند. در این تحقیق با استفاده از نظریه بازی ها اثر تبادل اطلاعات برتصمیم گیری زنجیره های تامین رقیب در بازار رقابتی بررسی می شود. همچنین با در نظر داشتن دو نوع خاص قرارداد که در میان اعضای زنجیره تامین منعقد می شود به ویژگی ها و تاثیر قراردادهای به کارگرفته شده برسود اعضای زنجیره تامین هنگامی که قصد تبادل اطلاعات دارند، می پردازیم. بدین منظور دو زنجیره تامین رقیب که هر زنجیره تامین متشکل از یک تولیدکننده و یک خرده فروش است و در بازار رقابتی قیمت رقابت می کنند، درنظرگرفته می شود. تقاضا در این نوع بازار تابعی از قیمت خرده فروشان است. رابطه بین اعضای بالا دستی و پایین دستی دو زنجیره به صورت رهبر-پیرو است که در اصطلاح به بازی استکلبرگ معروف است. در بازی استکلبرگ یکی از اعضا رهبر بازی و دیگری پیرو است. رهبر در ابتدا استراتژی خود را عنوان می کند و پس از آن پیرو بازی به استراتژی رهبر پاسخ می دهد. بنابر همین تعاریف تولیدکنندگان که رهبران بازی استکلبرگ هستند، قراردادهای زنجیره تامین را طراحی و آن را به خرده فروشان زنجیره خود ارائه می دهند. خرده فروشان نیز با در نظر داشتن پاسخ خرده فروش رقیب و قرارداد پیشنهاد شده سعی در ارائه بهترین پاسخ را دارند. این تحقیق علاوه بر ارائه قراردادهای به کارگرفته شده تاثیر استفاده از نوع قرارداد بر سود اعضا به هنگام تبادل اطلاعات و تصمیم گیری مناسب درجهت اشتراک یا عدم اشتراک اطلاعات در زمان بکارگیری قرارداد موردنظر را ارائه می کند. نتایج نشان می دهد که در هنگام استفاده از هر نوع از این دو قرارداد استراتژی اعضای زنجیره در تبادل یا عدم تبادل اطلاعات متفاوت است. موضوع مورد توجه در این تحقیق تصمیم گیری در جهت تبادل اطلاعات به هنگام استفاده از دو نوع متفاوت قرارداد معروف در بازار رقابتی است. با علم به احتمال تبادل یا عدم تبادل اطلاعات اعضا، قراردادهای انعقادی بین اعضای زنجیره در دو بخش که هر بخش شامل سه سناریو می باشد، مورد بررسی قرار می گیرد. سپس مساله مدلسازی و در نهایت با آوردن مثال عددی به تحلیل نتایج مساله پرداخته می شود. نتایج حاکی از آن است که در هنگام استفاده از منوهای قرارداد تصمیم مناسب داشتن تبادل اطلاعات است و در هنگام استفاده از قرارداد قیمت خطی نداشتن تبادل اطلاعات برای اعضای زنجیره تامین مناسب تر است.

امروزه شبکه های عرضه یا خدماتی اغلب در برابر آسیب هایی که از جانب انسان (عمدی یا تصادفی) و یا طبیعت به آن ها وارد می شوند، حساس و آسیب پذیر هستند. با توجه به نوع و شدت آسیب ممکن است یک تسهیل در شبکه به صورت کامل از بین رفته و یا قسمتی از آن تخریب شود، ازاین رو شناسایی زیرساخت های حیاتی یک سیستم عرضه و یا خدمات و محافظت از آن ها یک امر مهم و حیاتی است. به منظور حفاظت از زیرساخت های حیاتی یک شبکه می توان از مسئله مکان یابی در شرایط بحران استفاده کرد. به کمک مدل های مکان یابی در شرایط بحران، ابتدا اجزای آسیب پذیر سیستم شناسایی و سپس برنامه حفاظت از آن ها ارائه می گردد. امروزه اکثر حملاتی که به سیستم های عرضه و خدمات وارد میشود، توسط گروهی از مهاجم ها است که هرکدام از آن ها به دنبال ایجاد بیشترین آسیب بر روی سیستم هستند. یک فرض معمول در مقالات این حوزه این است که تمام مهاجم ها یکسان بوده و هیچ گونه تعامل و همکاری با یکدیگر برای آسیب به تسهیلات ندارند. درصورتی که در واقعیت همکاری میان مهاجم های ناهمگون، یک روش معمول حمله در شبکه ممانعتی است. همکاری مهاجم های ناهمگون باعث شناسایی بهتر و عملی تر آسیب پذیری سیستم می گردد. از طرف دیگر در سیستم های عرضه یا خدمات، آسیب به تسهیلات منجر به از دست رفتن قسمتی از تقاضا شده و افزایش هزینه های سیستم را در پی دارد. بنابراین می توان با استفاده از سیستم های دفاعی حداقل میزان خدمت رسانی موردنظر سیستم به مشتریان را برآورده کرد. در این پژوهش با استفاده از یک مدل دوسطحی غیرخطی عدد صحیح، به بررسی مسائل ممانعتی باوجود سیستم های دفاعی مختلف و مهاجم های ناهمگون پرداخته شده است. با توجه به این که مسئله دوسطحی ارائه شده NP-hard بوده و الگوریتم حل دقیق توانایی حل مسئله های ابعاد متوسط و بزرگ را در زمان مناسب ندارد، بنابراین برای حل مدل در ابعاد متوسط و بزرگ از الگوریتم فراابتکاری شبیه سازی حرارتی استفاده شده است. درنهایت نتایج حاصل از حل مسئله های مختلف و مقایسه آن ها در دو حالت همکاری و عدم همکاری مهاجم ها، نشان داد که در صورت وجود سیستم های دفاعی مختلف، همکاری مهاجم ها، آسیب بیشتری به سیستم را در پی دارد. همچنین نتایج نشان داد که الگوریتم شبیه سازی حرارتی ارائه شده از عملکرد مناسبی برای حل مسئله های مختلف برخوردار است.

یکی از مسائل کلاسیک در کنترل موجودی، مسئله روزنامه فروش است. در مسئله کلاسیک روزنامه فروش، هنگامی که تابع تقاضا مشخص است، خرده فروش مقدار سفارش بهینه خود را طوری تعیین می کند که بین هزینه کمبود و مازاد موجودی تعادل برقرار شود. یک سری محصولات وجود دارند که خریدار یک مدت زمانی فرصت دارد که این محصولات را خریداری کند اما قیمت خرید در این بازه زمانی تصادفی است. همچنین یک سری محصولات فصلی نیز هستند که مدل موجودی تک دوره ای برای رویکرد حل این محصولات مناسب است مانند کالاهای فصلی از قبیل پوشاک و غیره. در این پایان نامه مسئله روزنامه فروش با در نظر گرفتن قیمت خرید تصادفی مورد بررسی قرار می گیرد و مدل سازی مسئله در سه حالت مختلف توسعه داده می شود. در حالت اول، تقاضا در طول دوره اول تصادفی و از توزیع مشخصی پیروی می کند و تقاضا برای محصولات باقیمانده در پایان دوره اول، وابسته به قیمت فروش آن در طول دوره دوم است. در حالت دوم، تقاضا در طول دوره اول تصادفی و از توزیع مشخصی پیروی می کند و تقاضا در پایان دوره دوم تصادفی و وابسته به قیمت فروش آن در دوره دوم است و در حالت سوم، تقاضا در طول دوره اول و در پایان دوره دوم تصادفی و وابسته به قیمت محصول است. در این سیستم فقط در اول دوره امکان خرید محصول وجود دارد. قیمت خرید محصولات در اول دوره یک فرآیند تصادفی و وابسته به زمان است. برای همه حالات مدل ریاضی بیان شده است سپس براساس نگرش برنامه ریزی پویا احتمالی، مقدار بهینه قیمت، مقدار بهینه سفارش دهی و قیمت خرید محصولات به گونه ای تعیین می شود که سود مورد انتظار سیستم حداکثر شود. در نهایت با بیان مثال عددی به بررسی عملکرد مدل های بیان شده و تحلیل حساسیت آنها پرداخته می شود.

سیستم های مراقبت تروما زیردسته تسهیلات سیستم های سلامت اضطراری دائمی هستند. در این تحقیق، پس از بررسی ساختار این گونه از سیستم های سلامت و بررسی پژوهش های پیشین، مساله مکان یابی مراکز تروما به صورت همزمان با ایستگاه های انتقال هوایی (هلی پورت ها) مدنظر قرار می گیرد. به دلیل حساسیت زمانی فراوانی که در امدادرسانی به بیماران متقاضای خدمات تروما وجود دارد، این مساله به منظور کنترل ازدحام و انتقال سریع این دسته از بیماران، مدنظر قرار می گیرد. مساله تحت بررسی شامل مکان یابی همزمان مراکز تروما و هلی پورت ها، تخصیص بیماران به تسهیلات و تعیین نرخ خدمت مراکز تروما است. به دلیل اهمیت زمان پاسخ در فوریت های ترومایی، فرض اصلی در مساله تحت بررسی، در نظر گرفتن سیستم بدون صف انتظار برای این مراکز است. در استقرار مراکز تروما و ایستگاه های هلی پورت، صرفا آن دسته از مناطق جمعیتی مدنظر قرار می گیرند که در شعاع پوشش مراکز تروما و هلی پورت های احداث شده، قرار داشته باشند به عبارتی بخشی از تقاضای این نوع از خدمات به صورت از دست رفته (انتقال به سایر مراکز پاسخ) مدنظر قرار می گیرد. چنین فرضی به دلیل محدودیت بودجه برای احداث این مراکز، فرضی واقع گرایانه است. مدل برنامه ریزی غیر خطی عدد صحیح ترکیبی با تابع هدف بیشینه کردن نرخ (تعداد در واحد زمان) کل بیمارانی که بدون تاخیر منتقل می شوند برای این مساله توسعه داده می شود. مدل غیر خطی توسعه داده شده با استفاده از روش آزادسازی مک کورمیک تعمیم یافته پس از معرفی مجموعه جدیدی از متغیر های تصمیم به یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح ترکیبی تبدیل می شود. سپس به منظور اعتبار سنجی مدل های ارائه شده، تعدادی مثال عددی در ابعاد کوچک توسط نرم افزار بهینه ساز GAMS حل و تحلیل می گردد. در ادامه با توجه به پیچیدگی مساله مورد مطالعه، یک الگوریتم آنلینگ شبیه سازی شده به منظور حل مسائل با ابعاد بزرگ و متوسط توسعه داده می شود.

امروزه در بازارهای فروش کالا و محصولات، فروشنده ها با روش های جدیدی با دیگر فروشنده ها رقابت می کنند. یکی از این روش های نوین خرید و فروش، معاملات خرید گروهی است. خرید گروهی با ایجاد گروه های خرید و کاهش حاشیه سود برای هر محصول، سعی در افزایش تعداد مشتریان و سود کلی خود دارد. ولی با این وجود فروشنده ها باتوجه به شرایط بازار در صورت سودآور نبودن خرید گروهی، حاضر به فروش محصولات خود با این سبک نخواهد شد. پس بسیاری از فروشنده ها محصولات را با استفاده از هر دو قیمت گروهی و قیمت فردی به فروش می رسانند. در این پژوهش با توجه به نظریه بازی ها، رقابت بین دو فروشنده برای فروش محصولی مشابه در دو کلاس گروهی و فردی بررسی خواهد شد. هرکدام از فروشنده ها برای فروش محصول خود به روش گروهی باید اندازه گروه مشخصی را اعلام کنند و همچنین قیمت گروهی باید از قیمت فردی کمتر باشد. با توجه به قیمت گذاری های انجام شده که تحت عوامل مختلفی همچون موجودی و تقارن بازار هستند، سود هرکدام از دو فروشنده نیز محاسبه خواهد شد. تمام مراحل در دو سناریو ارائه شده اند بدین صورت که پتانسیل بازار و حساسیت تقاضای مشتریان نسبت به قیمت برای هر دو فروشنده در سناریو1 یکسان، ولی در سناریو 2 متفاوت در نظر گرفته شده اند. آنچه در این تحقیق مورد توجه قرار می گیرد بررسی شرایط مختلف بازار است که در هرکدام از این شرایط فروشنده چه تصمیمی خواهد گرفت تا سود خود را باتوجه به رقابت موجود با دیگر فروشنده افزایش دهد. سپس با بررسی شرایط مختلف بازار و میزان موجودی، قیمت های فردی و گروهی تعادلی و سود متناظر با آنها در دو سناریو بررسی خواهد شد. سپس با ارائه ی چند مثال عددی و تحلیل تاثیر روند تغییرات پارامترها بر روی سود فروشنده ها، به اعتبار سنجی مسئله پرداخته خواهد شد. نتایج تحلیلی نشان می دهند که در بازارهایی با غالب مشتریان جمعی گرا که تشکیل گروه برای اکثر مشتریان آسان است، ارائه قیمت گروهی به صرفه نیست و خرده فروشان در حالت تعادلی فقط قیمت فردی ارائه می دهند. در حالی که در بازارهایی با غالب مشتریان فردی گرا که تشکیل گروه برای اکثر مشتریان سخت است، در حالت تعادلی قیمت فردی و گروهی همزمان ارائه می شوند. همچنین نتایج عددی نشان می دهند که با افزایش شدت حساسیت تقاضای مشتریان نسبت به قیمت رقیب، سود فروشنده افزایش می یابد.

امروزه حمل ونقل مواد خطرناک برای زندگی روزمره بشر و صنعت کشورها ضروری است. این مواد به دلیل خاصیت شیمیایی خود باعث آتش سوزی، انفجار، آلودگی های زیست محیطی، تلفات انسانی و خرابی زیرساخت ها می شود. باوجود تدابیر ویژه و استانداردهای متعدد بین المللی، حمل ونقل این مواد می تواند خطر عمده ای را به محیط تحمیل کند و تصادفات مربوط به این مواد می تواند خسارت سنگینی را در پی داشته باشد. یکی از چالش های مهم درزمینه حمل ونقل مواد خطرناک، انتخاب شبکه، مسیر مناسب و ارزیابی ریسک این مواد در هر نقطه از شبکه است. در دو دهه اخیر، فشارهای ناشی از آگاهی های اجتماعی باعث توجه دولت ها به ریسک های ناشی از انتقال مواد خطرناک شده است. درنتیجه دولت ها درصدد کاهش اثرات و تلفات این نوع مواد هستند. از طرف دیگر، هزینه حمل ونقل کالا جزئی از هزینه های محصول است و شرکت های حمل کننده کالا اغلب به دنبال کاهش این هزینه ها هستند؛ درنتیجه، باید در حمل ونقل این مواد به دو مقوله ریسک و هزینه توجه کرد. در این پژوهش به بررسی و مطالعه مساله طراحی شبکه مواد خطرناک می پردازیم که در آن تصمیم گیری در مورد باز و بسته بودن کمان ها، مکان یابی پایانه های انتقال و مسیریابی کالاها با در نظر گرفتن دو تصمیم گیرنده دولت و متصدیان حمل ونقل انجام خواهد شد. دولت باهدف تعادل ریسک در مورد باز و بسته بودن کمان های شبکه و پایانه های انتقال تصمیم می گیرد و شرکت حمل ونقل با توجه به شبکه معرفی شده توسط دولت، مسیریابی کالاها را باهدف کمینه ساز ی مجموع هزینه های حمل ونقل کالاها انجام می دهد. بدین منظور یک مدل برنامه ریزی دوسطحی ارائه خواهد شد که با اعمال شرایط KKT، درنهایت مدل به یک مدل تک سطحی عدد صحیح مختلط تبدیل می شود. همچنین به دلیل ناکارآمد بودن حل کننده ی سیپلکس در حل مسائل نمونه در شبکه هایی با ابعاد بزرگ، یک الگوریتم ابتکاری برای مساله توسعه داده شده و عملکرد الگوریتم پیشنهادی بر روی داده های نمونه در ابعاد مختلف با حل کننده Cplex مورد ارزیابی قرار می گیرد. نهایتاً پیاده سازی مدل پیشنهادی جهت طراحی شبکه ی مواد خطرناک در شبکه جاده ای-ریلی حمل ونقل کشور ایران انجام می شود.

در جامعه ی امروزی به دلیل شرایط بازار، وجود رقبای تجاری بسیار زیاد، سطح توقع مردم و پیشرفت علم و فناوری تعداد کالاهای فاسد شدنی یعنی کالاهایی که به مرور زمان از ارزش آن ها کاسته می شود، بسیار افزایش یافته اند از این رو دیگر نمی توان به مدل های قبلی بسنده کرد زیرا شرایط مختلفی را باید در نظر گرفت و مفروضات زیادی را باید به مدل های قبلی اضافه نمود تا شرایط فعلی بازار ها و مشتریان را پاسخ گو باشد. در گذشته سیاست کنترل موجودی و قیمت گذاری کالا دو بخش کاملا جدا از هم بودند که به ترتیب توسط بخش های عملیاتی و بازاریابی تعیین می شدند. اما امروزه دیگر نمی توان به مدل های قدیمی بسنده کرد و باید از مدل های ترکیبی برای برآورده کردن شرایط مختلف بازار و بدست آوردن حداکثر سود استفاده نمود. این به این خاطر است که هرکدام از بخش های عملیاتی و بازاریابی برای اینکه بتوانند کارایی و بهره وری بخش خود را بالا ببرند تصمیماتی جداگانه برای حداکثر کردن سود در بخش مربوط به خد اتخاذ می کردند. در سال های اخیر محققان سیاست کنترل موجودی و قیمت گذاری توام را برای کالاها در نظر گرفته اند. در تحقیق حاضر ما 2 مدل کلی را مورد بررسی قرار می دهیم که هر کدام از آن ها سیاست قیمت گذاری و کنترل موجودی توام برای کالاهای فاسد شدنی در شرایط مختلف می باشد و بر اساس مدل مقدار سفارش اقتصادی نوشته شده اند: قیمت گذاری و کنترل موجودی توام برای کالاهای فاسد شدنی غیر آنی تحت اعتبار تجاری وابسته به مقدار و کمبود غیر مجاز قیمت گذاری و کنترل موجودی توام برای کالاهای فاسد شدنی غیر آنی تحت اعتبار تجاری وابسته به مقدار با فرض مجاز بودن کمبود هدف این مدل بدست آوردن مقدار بهینه برای قیمت و همچنین تعیین سیاست بهینه ی موجودی به گونه ای است که سود سیستم را حداکثر شود. به همین منظور برای هر کدام از مدل های بالا جواب بهینه را بدست می آوریم و چگونگی اثبات بهینگی آنها را ارائه خواهیم کرد و پس از آن یک الگوریتم برای بدست آوردن پارامترها و جواب بهینه ی مدل ارائه می کنیم و در آخر با یک مثال عددی کارکرد مدل را تشریح خواهیم کرد. مراحل انجام پایان نامه طبق معمول به این صورت است که فصل اول به مقدمه و کلیات پایان نامه اختصاص داده می شود. در فصل دوم به بیان مبانی نظری تحقیق و مرور ادبیات می پردازیم. در فصل سوم که مهم ترین فصل پایان نامه نیز می باشد مدل های تحقیق بیان می شود و هر کدام از مدل ها به صورت جداگانه با روش های حل آن ها و همچنین ارائه ی مثال عددی تشریح می-گردند. فصل چهارم هم مربوط به نتیجه گیری و ارائه ی پیشنهادات برای پژوهش های بعدی می باشد.

رقابت بین زنجیره ای و درون زنجیره ای یکی از مهمترین مباحث مورد توجه محققان و صنعت گران در ادبیات اخیر حوزه مدیریت زنجیره تامین است. در این مقاله دو زنجیره رقیب در نظر گرفته می شوند که هر زنجیره متشکل از یک خرده فروش رهبر و یک تولید کننده پیرو است. تقاضای هر زنجیره تابعی از دو فاکتور قیمت و سطح سرویس خود زنجیره و زنجیره رقیب است. رابطه موجود در بازار به صورت رهبر-پیرو است به این صورت که یکی از زنجیره ها قدرت بیشتری در بازار دارد و به عنوان رهبر و زنجیره دیگر به عنوان پیرو عمل می-کند. در هر زنجیره، تولید کننده قیمت عمده فروشی خود به خرده فروش ها و خرده فروش نیز قیمت خرده فروشی و سطح سرویس را مشخص می کند. قیمت ها و سطوح سرویس تعادلی زنجیره ها با توجه به مفاهیم بازی استکلبرگ ارائه می شوند. در بازی استکلبرگ همواره یکی از اعضای زنجیره به عنوان رهبر بازی عمل کرده و عضو یا اعضای دیگر به عنوان پیرو عمل می کنند. رهبر بازی در ابتدا استراتژی خود را تعیین کرده و پس از آن پیرو بازی با دیدن استراتژی و تصمیم رهبر بازی، تصمیم گیری می کند و استراتژی خود را انتخاب می نماید. در واقع در این بازی، بازیکنی که دارای قدرت بیشتری در بازی است، شروع کننده بازی خواهد بود و بازیکن پیرو، با توجه به استراتژی رهبر بازی، بهترین تصمیم را اتخاذ می کند. در تحقیق حاضر، علاوه بر ارائه فرمول و روابط مربوط به قیمت های خرده-فروشی و سطح سرویس بهینه در تعادل استکلبرگ، تاثیر تغییر پارامترهای مختلف بر متغیرهای تصمیم و توابع سود هر یک از اعضای دو زنجیره و سود کلی صنعت نیز مورد بررسی قرار می گیرند. نتایج نشان می دهند، هرچه شدت رقابت در قیمت بین دو خرده فروش افزایش می یابد، قیمت های خرده فروشی، عمده فروشی و سطوح سرویس هر دو زنجیره ی رهبر و پیرو کاهش پیدا می کنند. هر چه ضریب کارایی سرمایه گذاری در سطح سرویس زنجیره ی رهبر افزایش یابد، قیمت خرده فروشی و سطح سرویس بهینه ی زنجیره ی رهبر کاهش و قیمت خرده فروشی و سطح سرویس بهینه زنجیره ی پیرو افزایش می یابند. به عبارتی هر چه راندمان سرمایه گذاری در سطح سرویس زنجیره ی رهبر کمتر باشد، زنجیره ی رهبر قیمت خرده فروشی و سطح سرویس کمتری خواهد داشت و درمقابل زنجیره ی پیرو قیمت خرده فروشی و سطح سرویس خود را افزایش خواهد داد.